ดอกลำโพง 6 ประเภทในบทความนี้

1. ดอกลำโพงฟูลเรนจ์ (Full Range Speakers)
2. ดอกลำโพงซับวูฟเฟอร์ (Subwoofer)
   – ดอกลำโพง Racetrack
3. ดอกลำโพงวูฟเฟอร์ (Woofer)
4. ดอกลำโพงมิดเรนจ์ (Mid-Range)
5. ดอกลำโพงทวีตเตอร์ (Tweeter)
   – ดอกลำโพงคอมเพลสชัน (Compression)
   – ดอกลำโพง LINEAR TRAVEL SUSPENSION (LTS)
6. ดอกลำโพงโคแอกเชียล (Coaxial)
   – ดอกลำโพง Dual Concentric
7. เปรียบเทียบดอกลำโพง 6 ประเภท
8. สรุป

1. ดอกลำโพงฟูลเรนจ์ (Full Range Speakers)

ดอกลำโพงฟูลเรนจ์ (Full Range Speakers) เป็นดอกลำโพงที่มีน้ำหนักเบา ขนาดเล็ก สามารถตอบสนองความถี่เสียงได้กว้างที่สุดตั้งแต่ 150 Hz – 20,000 Hz หรือสามารถให้เสียงได้ครบทุกช่วงเสียง สูง – กลาง – ต่ำ ในดอกเดียวกัน ทำให้สามารถขับเสียงออกมาได้อย่างครบถ้วนและสมจริง

2. ดอกลำโพงซับวูฟเฟอร์ (Subwoofer)

ดอกลำโพงซับวูฟเฟอร์ (Subwoofer) เป็นดอกลำโพงที่มีขนาดใหญ่ สามารถตอบสนองความถี่เสียงต่ำตั้งแต่ 20 Hz – 200 Hz ได้ดี ให้เสียงเบสที่หนักแน่น ชัดเจน ช่วยสร้างมิติเพิ่มความสนุกได้อรรถรสในการรับฟังเป็นอย่างดี โดยที่ดอกลำโพงซับวูฟเฟอร์จะมีทั้งแบบทรงวงแหวนและรูปทรงวงรี ทรงวงแหวนจะเห็นกันบ่อยนักเช่น SOUNDVISION ACS-1500 MK II ส่วนทรงวงรีนั้นเราจะเห็นได้จากแบรนด์ Bose ที่มีรูปร่างคล้ายกับสนามแข่งรถเรียกว่าแบบ Racetrack มักจะพบในลำโพงที่มีจำนวน 2 ดอก ให้เสียงที่ครอบคลุมพื้นที่ฟังได้ดีกว่าตัวเดียว ประหยัดพื้นที่ในการออกแบบตู้ลำโพง เข้ากับการใช้งานได้ดีกับพื้นที่ที่หลากหลายมากกว่าลำโพงวูฟเฟอร์ใบใหญ่ๆ ตัวเดียวทั่วๆ ไป

• ดอกลำโพง Racetrack

จะพบได้ในลำโพงขนาดเล็ก อย่างลำโพงพกพารุ่นต่างๆ ตัวดอกลำโพงมีความบาง รูปทรงเป็นแบบสี่เหลี่ยม แต่ด้านมุมจะมีความโค้ง มีความแข็งแรง ให้ความกะทัดรัดมากขึ้น ประหยัดพื้นที่ในด้านการออกแบบตัวตู้ลำโพง และล่าสุดทาง BOSE ได้นำนวัตกรรมดอกลำโพง Racetrack มาใช้ ซึ่งจะตอบสนองความถี่ต่ำได้ลงลึก ให้ประสิทธิภาพเสียงที่ยอดเยี่ยมเทียบเท่าลำโพงซับวูฟเฟอร์ขนาด 12-15 นิ้วทั่วไป จะพบได้ใน BOSE L1 Pro Series ลำโพง Active Column ให้เสียงที่ทรงพลัง เบสแน่น

• BOSE L1 PRO8 ลำโพง Active Column 8x2 นิ้ว ซับแบบ Racetrack (7 นิ้ว x 13 นิ้ว) พร้อม built-in มิกเซอร์ เริ่มต้นที่: ฿54,900 (รวม VAT 7% แล้ว)
• BOSE L1 PRO16 ลำโพง Active Column 16x2 นิ้ว ซับแบบ Neodymium Racetrack (10 นิ้ว x 18 นิ้ว) built-in มิกเซอร์ 3 ชาแนล เริ่มต้นที่: ฿88,900 (รวม VAT 7% แล้ว)
• BOSE L1 PRO32 WITH SUB1 ลำโพง Active Column 32x2 นิ้ว ซับแบบ Racetrack (7 นิ้ว x 13 นิ้ว) พร้อม built-in มิกเซอร์ เริ่มต้นที่: ฿130,000 (รวม VAT 7% แล้ว)
• BOSE L1 PRO32 WITH SUB2 ลำโพง Active Column 32x2 นิ้ว ซับแบบ Neodymium Racetrack (10 นิ้ว x 18 นิ้ว) built-in มิกเซอร์ในตัว เริ่มต้นที่: ฿150,000 (รวม VAT 7% แล้ว)

3. ดอกลำโพงวูฟเฟอร์ (Woofer)

ดอกลำโพงวูฟเฟอร์ (Woofer) เป็นดอกลำโพงที่มีขนาดเล็กกว่าดอกลำโพงซับวูฟเฟอร์เป็นอย่างมาก สามารถตอบสนองความถี่สูง – กลาง – ต่ำตั้งแต่ 40 Hz – 2000 Hz จะเห็นได้ว่าวูฟเฟอร์นั้นจะตอบสนองความถี่ได้กว้าง ให้เสียงเบสที่นุ่มนวล โดยก็ขึ้นอยู่กับขนาดดอกลำโพง วัสดุ หรือการใช้ดอกลำโพงอื่นมาช่วยเช่น ถ้าอยากได้เสียงกลางสามารถทำด้วยการนำดอก Tweeter มาช่วยให้ได้ความถี่เสียงกลาง – ต่ำให้เสียงที่เหมาะสมกลมกลืนกัน โดยที่ดอกลำโพงวูฟเฟอร์จะมีทั้งแบบทรงวงแหวนและรูปทรงวงรี เราจะแนะนำลำโพงวูฟเฟอร์แบบวงแหวนอย่าง JBL PRX 900 Series, JBL Partybox Series มีการใช้ดอกวูฟเฟอร์ผสมกับดอกทวีตเตอร์ให้ได้ความถี่เสียงกลาง – ต่ำ ทั้งเบสแน่น นุ่ม คมชัด ได้เสียงที่กว้างกว่าเข้าได้กับทุกพื้นที่ ส่วนบางรุ่นที่รูปทรงวงรีมีการใช้ Woofer จำนวน 2 ดอก ที่เรียกว่า Oval Woofer อย่าง SOUNDVISION AP-28A ให้เสียงเบสที่ลึก แน่นกว่าตัวเดียว พกพาบรรยาย งานแสดงสินค้า

4. ดอกลำโพงมิดเรนจ์ (Mid-Range)

ดอกลำโพงมิดเรนจ์ (Mid-Range) เป็นดอกลำโพงตอบสนองความถี่เสียงกลางตั้งแต่ 250 Hz – 2000Hz ของเสียงดนตรีชนิดต่างๆ และเสียงร้อง ทำให้มีความคมชัดเจนดียิ่งขึ้น ดอกลำโพงชนิดนี้ส่วนมากจะนำไปใช้ร่วมกันกับดอกลำโพงเสียงแหลม หรือ (Tweeter) เพื่อให้ย่านเสียงมีความกว้างและสมบูรณ์มากยิ่งขึ้น

5. ดอกลำโพงทวีตเตอร์ (Tweeter)

ดอกลำโพงทวีตเตอร์ (Tweeter) เป็นดอกลำโพงที่มีขนาดเล็ก ตอบสนองความถี่เสียงแหลมสูง ตั้งแต่ 2000 Hz – 20000 Hz ซึ่งอาจจะมีดอกเสียงแหลมคุณภาพสูงๆบางรุ่น ที่สามารถถ่ายทอดความถี่สูงได้เกิน 20000 Hz (ซึ่งเกินกว่าความสามารถของหูมนุษย์ที่จะได้ยินได้) ส่วนมากจะถูกนำไปใช้งาน รวมกับดอกลำโพงเสียงกลาง (Mid-range) เพื่อให้ความถี่ของเสียงสมบูรณ์มากยิ่งขึ้น

• ดอกลำโพงคอมเพลสชัน (Compression)

ซึ่งมีดอกลำโพงเสียงกลางแบบใหม่ที่เรียกว่า ดอกลำโพงคอมเพลสชันเป็นดอกลำโพงที่ถูกพัฒนาขึ้นจะเพิ่มความดันอากาศเพื่อเพิ่มกำลังขับทำให้มีเสียงที่คมชัดและมีประสิทธิภาพสูงแต่ราคาแพงและวอยซ์คอยล์อาจเสียหายได้ง่าย อย่างเช่น JBL Partybox 1000 มีการนำดอกลำโพงคอมเพลสชันมาใช้เพื่อให้ได้กำลังขับที่เพิ่มขึ้น ทำให้เสียงออกมาคมชัด ทรงพลัง

• JBL PartyBox 1000 ลำโพงบลูทูธ 2x7 นิ้ว ซับ 12 นิ้ว Compression 1 นิ้ว 1,100 วัตต์ มี DJ PAD ฿59,000 ฿39,900 (รวม VAT 7% แล้ว)

• ดอกลำโพง LINEAR TRAVEL SUSPENSION (LTS)

และยังมีแบรนด์ Klipsch ที่มีการพัฒนาดอกลำโพงทวีตเตอร์โดยจดเอกสิทธิ์เฉพาะตัว LINEAR TRAVEL SUSPENSION (LTS) เป็นระบบกันสะเทือนที่ช่วยลดการบิดเบื่อน โดนใช้แผ่นกันความร้อน Kapton อะลูมิเนียมที่เบาและแข็งแรง ทำให้มีประสิทธิภาพสูงและได้รายละเอียดเสียงที่ดี

• KLIPSCH RP-8000F II ตู้ลำโพง Floorstanding ขนาด 2×8 นิ้ว 600 วัตต์ ฿79,900 ฿67,900 (รวม VAT 7% แล้ว)

6. ดอกลำโพงโคแอกเชียล (Coaxial)

ดอกลำโพงโคแอกเชียล (Coaxial) เป็นดอกลำโพงตอบสนองความถี่เสียงได้กว้าง ได้ครบทุกช่วงเสียง สูง – กลาง – ต่ำ ตั้งแต่ 80 Hz – 20000 Hz ขึ้นอยู่กับขนาดดอก ดอกลำโพงที่มารวม โดยที่มีดอกลำโพงสองดอกขึ้นไปอยู่ในดอกเดียว (ซึ่งจะมีทั้งดอกลำโพงแบบมิดเรนจ์ Mid-range เสียงกลาง และ ดอกลำโพงทวีตเตอร์ Tweeter เสียงแหลม ซึ่งจะดีไซน์ให้ดอกเสียงแหลมอยู่ตรงกลางของดอกลำโพง Mid-Range จุดประสงค์เพื่อให้เสียงทั้ง สองย่านความถี่ พุ่งออกมาจากจุดเดียวกัน โดยที่ดอกลำโพงเพียง 1 ดอกจะตอบสนองความถี่ได้กว้างกว่าดอกลำโพงแบบปกติทั่วไป มีการเสริมเฟส และเกิดการหักล้างของเสียงน้อยมาก จะมีทั้งย่านความถี่เสียงกลางและเสียงแหลม ตอบสนองความถี่ได้กว้างกว่าดอกลำโพงปกติทั่วไป จะพบได้ในนวัตกรรม Uni-Q ของ KEF และ SOUNDVISION CNI-62

ยังมีดอกลำโพง Dual Concentric ที่มีความคล้ายคลึงกัน โดยทั้งคู่จัดวางตำแหน่งทวีตเตอร์ที่บริเวณแกนกลางของวูฟเฟอร์เช่นเดียวกัน แต่ดอกลำโพง Dual Concentric จะฝังโครงสร้างทวีตเตอร์ไว้ข้างในโครงสร้างของ Voice Coil ของดอกลำโพงวูฟเฟอร์ เพื่อทำหน้าที่เป็นปากฮอร์นด้วย ไม่ได้อยู่ในตำแหน่งด้านนอก ด้านบนข้างหน้าของดอกลำโพงวูฟเฟอร์แบบ Coaxial ที่อาจจะไปบัง และขัดขวางการทำงานของดอกลำโพงวูฟเฟอร์ได้

• ดอกลำโพง Dual Concentric

ไดรเวอร์สองตัวที่อยู่ในแนวเดียวกัน ไดรเวอร์ย่านเสียงความถี่สูงในตำแหน่งตรงกลางของไดรเวอร์ย่านความถี่ต่ำ โดยจะสังเกตได้ว่ามี “ท่อนำคลื่น” ตรงกลาง ก็คือไดรเวอร์ย่านความถี่สูง ซึ่งอยู่บริเวณตรงกลางของไดรเวอร์ย่านความถี่ต่ำ ออกแบบให้มีลักษณะเป็นปากฮอร์น เพื่อขยายขอบเขตการตอบสนองความถี่ เมื่อทำงานพร้อมกันจะให้เสียงที่กลมกลืน จุดเด่นที่ให้ความสอดคล้องกันของทั้งอิมเมจของเสียง และเวทีเสียง การกระจายเสียงอย่างสม่ำเสมอ เหมือนกับว่าให้เสียงออกมาจากดอกลำโพงตัวเดียวกัน ครอบคลุมย่านความถี่เสียง ให้เสียงที่ดีกว่าดอกลำโพงที่แยกการติดตั้งทวีตเตอร์, มิดเรนจ์ และวูฟเฟอร์ ในลำโพงแบบหลายทางอีกด้วย

เป็นดอกลำโพงที่มีเอกลักษณ์เฉพาะตัว โดยแบรนด์ลำโพง TANNOY ได้รับการพัฒนาครั้งแรกในปี 1947 เป็นเทคโนโลยีที่ได้รับการพัฒนา และการปรับแต่งอย่างต่อเนื่องมาตลอดหลายทศวรรษ การทดลองใช้วัสดุใหม่ วิธีการผลิต การวิจัยด้านอะคูสติกอยู่ตลอด

• TANNOY GOLD 8 ตู้ลำโพงมอนิเตอร์สตูดิโอ 8 นิ้ว 300 วัตต์ พร้อม Bi-Amp ในตัว ฿26,000 (รวม VAT 7% แล้ว)
• TANNOY GOLD 7 ตู้ลำโพงมอนิเตอร์สตูดิโอ 6.5 นิ้ว 300 วัตต์ พร้อม Bi-Amp ในตัว ฿23,000 (รวม VAT 7% แล้ว)
• TANNOY GOLD 5 ตู้ลำโพงมอนิเตอร์สตูดิโอ 5 นิ้ว 200 วัตต์ พร้อม Bi-Amp ในตัว ฿18,500 (รวม VAT 7% แล้ว)

เปรียบเทียบดอกลำโพง 6 ประเภท