สารบัญ

• Latency คืออะไร?
• Network Latency
• Application Latency
• Latency ส่งผลกระทบด้านใดบ้าง?
• Latency กับ Bandwidth ต่างกันอย่างไร?
• วิธีลดค่า Latency
• Low latency Mode คืออะไร ?
• สรุป

Latency คืออะไร?

Latency (เลเทนซี) หรือ เวลาแฝง คือ ระยะเวลาในการเดินทางของข้อมูลจากต้นทางไปยังปลายทาง มีหน่วยวัดเป็น มิลลิวินาที (millisecond) ส่งผลต่อประสิทธิภาพของกิจกรรมออนไลน์ต่างๆ ไม่ว่าจะเป็น การสตรีมวิดีโอ เล่นเกมออนไลน์ หรือ การเข้าถึงบริการคลาวด์ เวลาแฝงนั้นมีหลักๆ ด้วยกันสองประเภท: เวลาแฝงของเครือข่าย (Network Latency) และ เวลาแฝงของแอปพลิเคชัน (Application Latency) โดย เวลาแฝงของเครือข่าย คือเวลาที่ข้อมูลใช้ในการเดินทางจากอุปกรณ์ของเราไปยังเซิร์ฟเวอร์และกลับมา ในทางกลับกัน เวลาแฝงของแอปพลิเคชัน หมายถึงเวลาที่แอปพลิเคชันใช้ในการตอบสนองต่อคำสั่งของผู้ใช้ เวลาแฝงทั้งสองประเภทนี้ส่งผลต่อความสะดวก รวดเร็ว และประสิทธิภาพในกิจกรรมในหลายๆ ด้านมากมายในชีวิตประจำวันของเรา

Network Latency

Network Latency หรือที่หลายๆ คนคุ้นเคยกันในชื่อของ Ping คือ ความเร็วในการตอบสนองของการเชื่อมต่อระหว่างอุปกรณ์ของเรากับอีกอุปกรณ์หนึ่งบนเครือข่าย เป็นการส่งสัญญาณไปยังปลายทาง แล้วรอสัญญาณตอบกลับ ซึ่งระยะเวลาที่ใช้ในการส่งไปและกลับ คือ Network Latency โดยมีหน่วยวัดเป็น มิลลิวินาที (ms) ยิ่งตัวเลขต่ำ ก็แสดงว่าเครือข่ายมีความรวดเร็วในการตอบสนองสูง

Network Latency มีความสำคัญต่อการใช้งานอินเทอร์เน็ตประเภท เรียลไทม์ เช่น วิดีโอคอล, เกมส์ออนไลน์ หรือ Voip (Voice over IP) เนื่องจาก ค่า Latency ที่ต่ำ จะช่วยให้การใช้งาน ลื่นไหล ไม่เกิดอาการกระตุก, หน่วง หรือที่เราเรียกกันว่า แลค (lag) นั่นเอง

ตัวอย่าง ค่า Network Latency ที่เหมาะสมสำหรับการใช้งานต่างๆ ดังนี้

• น้อยกว่า 30 ms – เหมาะสำหรับการใช้งานทั่วไป
• น้อยกว่า 40 ms – เหมาะสำหรับการเล่นเกมส์ออนไลน์
• น้อยกว่า 20 ms – เหมาะสำหรับการใช้งานแบบเรียลไทม์ที่ต้องการความแม่นยำสูง

Application Latency

Application Latency คือ ระยะเวลาที่ใช้ในการที่แอปพลิเคชัน ประมวลผล และ ตอบสนอง ต่อการกระทำหรือคำสั่งของผู้ใช้ ต่างจาก Network Latency ที่วัดระยะเวลาที่ใช้ในการส่งไปและกลับ โดย Application Latency มุ่งเน้นไปที่ ความเร็วภายในของแอปพลิเคชันเอง ปัจจัยที่ส่งผลนั้นได้แก่ ความซับซ้อนของแอปพลิเคชัน, ปริมาณของข้อมูลที่ต้องประมวลผล, รวมถึงการออกแบบโปรแกรมเองก็มีผลด้วยเช่นกัน

Latency ส่งผลกระทบด้านใดบ้าง?

1. เวลาในการโหลดเว็บไซต์: เมื่อเราคลิกลิงก์ไปยังเว็บไซต์ เว็บเบราว์เซอร์ของเราจะส่งคำขอไปยังเซิร์ฟเวอร์ที่โฮสต์เว็บไซต์(Host) เวลาที่ใช้ในการส่งคำขอนี้ไปยังเซิร์ฟเวอร์และรับการตอบกลับคือเวลาแฝง ผลกระทบในการที่โหลดเว็บไซต์นานนั้นอาจทำให้ผู้ใช้หงุดหงิดและเลิกใช้งานเว็บไซต์ไปในที่สุด
2. การตอบสนองของเกม: ในเกมออนไลน์ Latency เป็นสิ่งสำคัญสำหรับการตอบสนองที่รวดเร็วและราบรื่น ในเกมที่ตัดสินแพ้ชนะภายในเสี้ยววินาทีหรือไม่กี่วินาทีนับว่าส่งผลมาก ผู้เล่นที่ประสบกับ Latency หรือค่า Ping สูง อาจพบอาการแลค หรือภาพกระตุกที่ทำให้เสียเปรียบคู่ต่อสู้ในเกมเป็นอย่างมาก
3. การสตรีมวิดีโอ: เมื่อคุณสตรีมวิดีโอ Latency อาจทำให้เกิดการบัฟเฟอร์ ซึ่งหมายความว่าวิดีโอจะหยุดเล่นชั่วคราวเพื่อรอให้ข้อมูลโหลดเพิ่มเติม Latency ที่สูง อาจทำให้เหตุการณ์วิดีโอเล่นๆ หยุดๆ ไม่ต่อเนื่อง สิ่งที่เกิดขึ้นนี้จะทำให้เราหงุดหงิดอย่างแน่นอน
4. การประชุมทางวิดีโอ: ในการประชุมทางวิดีโอ Latency อาจทำให้เกิดเสียงสะท้อนและวิดีโอที่ไม่ซิงค์กัน เช่นภาพมาก่อนเสียง หรือเสียงมาก่อนภาพ สิ่งนี้อาจทำให้การสื่อสารยากลำบากและทำให้ประสิทธิภาพของการประชุมลดลง

Latency กับ Bandwidth ต่างกันอย่างไร?

Latency นั้นหมายถึง ระยะเวลาที่ใช้ในการส่งข้อมูลไปยังปลายทางบนเครือข่ายและกลับมา ส่วน Bandwidth จะหมายถึง ความจุของช่องสัญญาณ หรือ ปริมาณข้อมูลสูงสุดที่สามารถส่งผ่านเครือข่ายได้ในช่วงเวลาหนึ่ง เปรียบเสมือนความกว้างของถนน ถึงแม้ทั้งสองอย่างมีความเกี่ยวข้องกัน แต่ก็แต่มีความหมายและบทบาทต่างกัน

• Bandwidth จะบอกเราว่า สามารถส่งข้อมูลได้มากแค่ไหนในช่วงเวลาหนึ่ง มักวัดเป็นเมกะบิตต่อวินาที (Mbps) ในการถ่ายโอนข้อมูล แบนด์วิดธ์ที่สูงจะสามารถถ่ายโอนข้อมูลได้มากขึ้นในเวลาที่สั้นลง ทำให้การดาวน์โหลดและอัปโหลดเร็วขึ้น
• ในทางกลับกัน Latency จะบอกเราว่า ใช้เวลานานแค่ไหนในการส่งข้อมูล ซึ่งเป็นเวลาที่ใช้ในการเดินทางของข้อมูลจากแหล่งที่มาไปยังปลายทาง แม้ว่าจะมีแบนด์วิดธ์สูง แต่ถ้ามีค่า Latency สูง ประสิทธิภาพโดยรวมก็ยังคงช้าอยู่

ทั้ง Latency และ Bandwidth เป็นปัจจัยสำคัญในการกำหนด คุณภาพของการเชื่อมต่อของเครือข่าย (Network) ขณะที่ Bandwidth ที่สูงเป็นสิ่งดีสำหรับการถ่ายโอนไฟล์ขนาดใหญ่หรือสตรีมวิดีโอคุณภาพสูง ส่วน Latency ที่ต่ำ (Low Latency) มีความสำคัญสำหรับแอปพลิเคชันแบบเรียลไทม์ที่ต้องการการตอบสนองที่รวดเร็ว

วิธีลดค่า Latency

การลดค่า Latency นั้นมีหลากหลายวิธี ซึ่งวิธีที่ดีที่สุดจะขึ้นอยู่กับสถานการณ์และการใช้งานของผู้ใช้ ยิ่งค่า Latency ต่ำ แสดงว่าการส่งข้อมูลรวดเร็ว ในทางกลับกัน ยิ่งค่า Latency สูง แสดงว่าการส่งข้อมูลช้า

ด้านการเชื่อมต่อ

• ใช้สายเคเบิลแทน Wi-Fi : การเชื่อมต่อผ่านสายเคเบิลมีค่า Latency ต่ำกว่าการเชื่อมต่อด้วย Wi-Fi
• ใช้ Wi-Fi 6 : หากไม่สะดวกในการใช้สายเคเบิล เทคโนโลยี Wi-Fi 6 มีประสิทธิภาพในการส่งข้อมูลและมีค่า Latency ต่ำกว่า Wi-Fi 5
• ใช้ Gigabit Ethernet : เทคโนโลยี Gigabit Ethernet ช่วยให้ส่งข้อมูลได้รวดเร็ว ส่งผลต่อค่า Latency ที่ต่ำลง
• เชื่อมต่อกับเซิร์ฟเวอร์ที่อยู่ใกล้ : การเชื่อมต่อกับเซิร์ฟเวอร์ที่อยู่ใกล้จะส่งผลให้ค่า Latency ต่ำ

ด้านฮาร์ดแวร์

• อัปเกรดเราเตอร์ : การใช้เราเตอร์ที่มีประสิทธิภาพสูงนั้นจะช่วยลดค่า Latency ลงได้
• อัปเกรดการ์ดเครือข่าย : การใช้การ์ดเครือข่ายที่มีประสิทธิภาพสูงจะช่วยลดค่า Latency ลง
• ใช้ CPU และ RAM ที่มีความเร็วสูง : การใช้ CPU และ RAM ที่มีความเร็วสูงจะช่วยประมวลผลข้อมูลได้รวดเร็ว ส่งผลต่อค่า Latency ที่ต่ำลง

ด้านซอฟต์แวร์

• ปิดโปรแกรมที่ไม่จำเป็น : โปรแกรมที่ไม่จำเป็นอาจใช้แบนด์วิดท์และ CPU ซึ่งส่งผลต่อค่า Latency นั่นเอง
• อัปเดตไดรเวอร์ : การอัปเดตไดรเวอร์ให้เป็นเวอร์ชันล่าสุดอยู่เสมอ จะช่วยให้ระบบทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพ ส่งผลต่อค่า Latency ที่ต่ำลง
• ใช้ VPN ที่มีค่า Latency ต่ำ : การใช้ VPN บางตัวอาจลดค่า Latency ให้ต่ำลง

วิธีการอื่นๆ

• ใช้ CDN (Content Delivery Network) : CDN ช่วยกระจายเนื้อหาไปยังเซิร์ฟเวอร์ทั่วโลก ทำให้ผู้ใช้สามารถเข้าถึงเนื้อหาได้เร็วขึ้น ส่งผลต่อค่า Latency ที่ต่ำลง
• ใช้โปรแกรมลด Ping : โปรแกรมลด Ping ช่วยปรับแต่งการตั้งค่าเครือข่ายเพื่อลดค่า Latency

Low latency Mode คืออะไร ?

สรุป

Latency นั้นก็เปรียบเสมือนอุปสรรคที่ขัดขวางการใช้งาน เป็นตัวการสำคัญที่ทำให้การใช้งานต่างๆ ช้าลง ไม่ลื่นไหล ส่งผลต่อทั้งความสะดวก รวดเร็ว และประสิทธิภาพ การศึกษาทำความเข้าใจเกี่ยวกับ Latency จะช่วยให้เราสามารถรับมือหรือเลือกวิธีการลดค่า Latency ได้อย่างตรงจุดและเหมาะสมกับการใช้งานของตัวเอง

– กลับไปที่สารบัญ –