ในสเปคก็จะมีบอกทั้ง

• ให้กำลังวัตต์เท่าใหร่ เช่น ลำโพง “ชอช้าง” มีกำลังวัตต์ 400/800/1200 วัตต์
• ตอบสนองความถี่ เช่น 56 Hz-20KHz (Hz เฮิร์ต) (Khz กิโลเฮิร์ต)
• ความไวตอบสนอง SPL (Sensivity) 99 dB 1 วัตต์ / 1 เมตร

1 วัตต์ / 1 เมตร คือ

(ป้อนกำลังวัตต์ 1 วัตต์ให้กับลำโพงและวัดระยะห่างจากลำโพง 1 เมตรก็จะได้ค่าความดัง SPL ซาวด์เพรสเชอร์เลเวล Sound Pressure Level ซึ่งมีหน่วยเป็น dB)

• และมีความไวตอบสนองสูงสุดแม็กซิมั่ม (Maximum spl 129 dB ) เป็นต้น

ขอขยายความหมายของกำลังวัตต์ลำโพง

บางท่านโดยเฉพาะมือใหม่อาจจะงงหรือสงสัยกับ กำลังวัตต์ของลำโพง เช่น ลำโพง “ชอช้าง” มีกำลังวัตต์ 400/800/1200 วัตต์ ทำไมมีถึง 3 ค่ากำลังวัตต์ในลำโพงใบเดียว

เรามาดูความหมายของลำโพง “ชอช้าง”แบบละเอียดกันครับ

400 วัตต์ คือ วัตต์ rms Continuous คอนตินิวอัส

• เป็นค่าที่ได้จากการทดสอบด้วยการป้อนกำลังขับแบบต่อเนื่องด้วยสัญญาณ Sine Wave ต่อเนื่องติดต่อกันตามเวลาที่กำหนดโดยที่ตู้ลำโพง หรือดอกลำโพงไม่เกิดความเสียหาย

800 วัตต์ คือ วัตต์ Program โปรแกรม

• เป็นค่าที่มากกว่า RMS Power หนึ่งเท่าตัว ใช้เพื่อเป็นตัวเลขอ้างอิงในการกำหนดค่าพารามิเตอร์ในระบบเสียง (เสียงร้อง เสียงดนตรี หรือการเล่นดนตรีสด) ซึ่งแอมปิจูดของสัญญาณไม่ต่อเนื่อง และไม่นิ่งมีการเคลื่อนไหวขึ้นๆ ลงๆ ตลอด

1200 วัตต์ คือ วัตต์ Peck พีค

• เป็นค่าสูงสุด ( พีค ) ที่ตู้ลำโพง หรือ ดอกลำโพง สามารถรองรับได้ อาจจะเพียงไม่กี่วินาทีเท่านั้น หรืออาจจะไม่เกิดขึ้นเลย ขึ้นอยู่กับคุณภาพของวัสดุที่ใช้ทำดอกลำโพง

มีบทความเกี่ยวกับ วัตต์ลำโพง และ การเลือกใช้เพาเวอร์แอมป์ สามารถคลิกเข้าไปศึกษาเพิ่มเติมได้ครับ

วิธีดูกำลังวัตต์ลำโพง (Power Handling) | การใช้งานลำโพงร่วมกับเพาเวอร์แอมป์

เทคนิคการเลือกใช้ เพาเวอร์แอมป์ (Power Amplifier) เลือกเครื่องขยายเสียงอย่างไร ให้เหมาะกับลำโพงของคุณ??

หลักการคำนวนหาค่า SPL ง่ายๆซึ่งทุกท่านก็สามารถคำนวนได้ง่ายๆเพียงแทนสูตรดังต่อไปนี้

ส่วนความไวแม็กซิมั่มสูงสุดเขาหากันอย่างไรมาดูกันต่อครับ

1. dB (SPL) =10 log P (กำลังวัตต์พีค ของลำโพง ชอช้าง) + Sensivity (ความไว)
2. dB = ( 10 log 1200 ) + Sensivity
3. 10 log 1200 อ่านว่า สิบล็อกหนึ่งพันสองร้อย สามารถเสิร์ทหาในกูเกิ้ลได้ครับว่าค่า  10 log 1200 ได้ค่าเท่าใหร่ เมื่อเสิร์ทหาจะได้ค่า 3.0 ก็นำมาคำนวนต่อไปนี้
4. dB = 3.0 (3.0 คูณ 10 เท่ากับ 30) นำ 30 + 99 dB = 129 (สามสิบบวกกับเก้าสิบเก้าเท่ากับ หนึ่งร้อยยี่สิบเก้าดีบี) ซึ่งเมื่อเราไปดูสเปคของลำโพง ชอช้าง ด้านบนก็จะได้สเปคตามคำนวนนี้ครับ

มีตัวอย่างความไวของลำโพง เปรียบเทียบเพื่อจะได้เห็นภาพอย่างชัดเจนขึ้น

หากเมื่อเราใช้ไฟฉายส่องไปในที่มืด เพียงอันเดียว แสงสว่างย่อมน้อยกว่าเมื่อเราใช้ไฟฉาย 2 อันส่องไปในที่มืด เช่นเดียวกัน

หรืออีกตัวอย่าง

• ลำโพง ก มีกำลังวัตต์ 800 วัตต์ มีค่า SPL 95 dB
• กับลำโพง ข มีกำลังวัตต์ 500 วัตต์ มีค่า SPL 99 dB

ลำโพง ข ย่อมให้ความดังที่มากกว่าด้วยค่า dB ที่สูงกว่า

และทุกๆการเพิ่มพลังงาน 1 เท่าความดังจะเพิ่มขึ้น 3 dB

เช่น ลำโพง ข มีกำลังวัตต์ 500 วัตต์ มีค่า SPL 99 dB เมื่อเรานำตู้ลำโพง ข มาต่อขนานพ่วงกันจะได้ความดังที่เพิ่มมากขึ้น จาก 99 dB + 3 dB ก็จะได้ความดังถึง 102 dB

ทั้งนี้ หากค่า SPL ของลำโพงมีค่าที่มาก หากไม่เกิดเสียงที่แตกพร่าและยังคงให้ความดังเสียงที่สะอาดและชัดเจน มีคุณภาพก็ถือว่าดี แต่ถ้าตรงกันข้ามเกิดเสียงที่แตกพร่าล่ะก็ ถือว่าคุณภาพไม่ดี

ฉะนั้นหากเราต้องเลือกลำโพงไว้ใช้งาน อันดับแรกๆที่ควรคำนึงถึงคือเรื่อง dB ของลำโพงนั่นเอง วัตต์ไม่ใช่ตัวกำหนดความดังของความดังเสียงแต่อย่างใด แต่วัตต์ของลำโพงบอกถึงการทนกำลังได้สูงสุดกี่วัตต์

ดังนั้น ค่า SPL ของลำโพงมีความสำคัญ และมีส่วนในการคำนวนเลือกใช้จำนวนลำโพงให้เหมาะสมกับระบบในแต่ล่ะงานนั่นเองครับ