สิ่งที่คุณต้องรู้ก่อนจะเล่น เครื่องเล่นแผ่นเสียงไวนิล (Turntable)

Home » เกร็ดความรู้ (Tip & Trick) » สิ่งที่คุณต้องรู้ก่อนจะเล่น เครื่องเล่นแผ่นเสียงไวนิล (Turntable)

เวลาอ่านโดยประมาณ : 3 minute

วันนี้ทีมงานซาวน์ดีดีจะพาเพื่อนๆ มาทำความรู้จักกับ เครื่องเล่นแผ่นเสียงไวนิล Turntable พร้อมหลักการทำงานว่า ไอจานหมุนๆ มันเกิดเป็นเสียงเพลงได้ยังไง และอธิบายความคลาสสิกที่ทำให้ เครื่องเล่นแผ่นเสียง อยู่กับวงการเครื่องเสียงมาอย่างยาวนานมาจนถึงปัจจุบัน จะน่าสนใจแค่ไหน!? ถ้าพร้อมแล้ว ไปชมกันเลยครับ ~

สิ่งที่คุณต้องรู้ก่อนจะเล่น เครื่องเล่นแผ่นเสียงไวนิล

PRO-JECT VT-E BT เครื่องเล่นแผ่นเสียงไวนิล BluetoothT Phono stage ในตัว ฿26,900 (รวม VAT 7% แล้ว)

เครื่องเล่นแผ่นเสียง (Turntable) คือ

เครื่องที่ทำการ Playback เสียงจากแผ่นเสียง โดยเป็นการ Playback เสียงในระบบอนาล็อก หลักการทำงานของมันเป็นการที่ปลายเข็มของ โทนอาร์ม (Tonearm) วิ่งไปตามร่องของแผ่นเสียง โดยการขยับของปลายเข็มไปตามร่องที่มีลักษณะต่างกัน ก็จะให้เสียงที่ต่างกัน และส่งสัญญาณผ่านสายด้านในของโทนอาร์ม ต่อไปยังภาคขยาย (Amplifier) และขยายไปออกที่ลำโพงในขั้นตอนสุดท้าย จนเกิดออกมาเป็นเสียงเพลงนั่นเองครับ

สิ่งที่ต้องรู้ก่อนเล่นเครื่องเล่นแผ่นเสียง

PRO-JECT Juke Box E เครื่องเล่นแผ่นเสียงไวนิล ฿29,900 (รวม VAT 7% แล้ว)

สิ่งที่ต้องรู้ก่อนจะเล่นเครื่องเล่นแผ่นเสียง

ก่อนที่เพื่อนๆ จะเริ่มเล่น อันดับแรกเพื่อนๆ ต้องทราบเกี่ยวกับการควบคุมและการทำงานเบื้องต้นของเครื่องเล่นแผ่นเสียงก่อน โดยหน้าตาและ การควบคุมของเครื่องส่วนใหญ่จะคล้ายคลึงกัน แตกต่างกันเพียงการจัดวางปุ่มบางอย่างเท่านั้น

ทั้งนี้ทีมงานจะยกตัวอย่างมาจาก PRO-JECT Juke Box E ว่าแต่ละจุดเรียกว่าอะไรและมีหน้าที่ยังไงครับ

1. แกนหมุน (Spindle)

วัสดุจะเป็นแกนโลหะที่โผล่ออกมาจากแผ่นแพลตเตอร์ เป็นเสมือนที่ล็อกแผ่นแพลตเตอร์ และแผ่นเสียงให้หมุนด้วยความเร็วและนิ่งในระดับเดียวกัน

2. แผ่นแพลตเตอร์ (Platter)

วัสดุของแผ่นแพลตเตอร์จะหลากหลาย ตามแต่ละแบรนด์จะเลือกใช้ มีตั้งแต่เหล็ก, อะลูมิเนียม, ทองเหลือง หรือแม้กระทั่งอะคริลิคก็มี โดยแผ่นแพลตเตอร์จะมีขนาดที่ใหญ่กว่าแผ่นเสียงเล็กน้อยหรืออาจจะเท่ากับแผ่นเสียงเลยก็มี มีหน้าที่ในการรองรับแผ่นเสียงครับ

3. ก้านมอเตอร์ (Drive Pulley)

เป็นส่วนที่ต่อเชื่อมมาจากมอเตอร์ ทำหน้าที่เป็นแกนที่คอยหมุนสายพานและลากให้ แพลตเตอร์และแผ่นเสียงหมุนตามเข็มนาฬิกา โดยสามารถปรับระดับความเร็วในการหมุนได้ 2 ระดับ คือ 33/RPM และ 45/RPM เพื่อนๆ สามารถปรับความเร็วได้จากปรับระดับของสายพานตามภาพประกอบครับ

4. สายพาน (Drive Belt)

วัสดุของสายพานที่พบได้เป็นปกติจะเป็นยางเกือบทั้งหมด โดยจะมีสายพาน 2 แบบ คือสายกลม และสายเหลี่ยม

5. แผ่นรองแผ่นเสียง (Turntable Mat)

เป็นแผ่นบางๆ ที่ทำหน้าที่ในการดูดซับแรงสั่นสะเทือนที่เกิดขึ้นจากแผ่นแพลตเตอร์ ไม่ให้ส่งไปยังแผ่นเสียง

6. ภาคเอาท์พุต (Output)

เป็นภาคเอาท์พุตที่จะส่งสัญญาณจากเครื่องเล่นแผ่นเสียงไปยัง ภาคขยาย(Amplifier) ภายนอก หรือจะส่งไปยังลำโพงก็สามารถทำได้เพราะ PRO-JECT Juke Box E เป็นเครื่องเล่นแผ่นเสียงที่มีภาคขยายในตัว

7. ตุ้มน้ำหนัก (Tonearm Counterweight)

มีหน้าที่ในการปรับน้ำหนักเพื่อถ่วงให้โทนอาร์มมีแรงกดที่พอดีตามชนิดของหัวเข็มแต่ละรุ่น เพื่อป้องกันแรงกดที่มากจนเกินไปทำให้แผ่นเสียงเสียหาย

8. ก้านสำหรับยก/วางโทนอาร์ม (Tonearm Lift Lever)

เป็นกลไกสำหรับการยก หรือวางโทนอาร์ม เพื่อหลีกเลี่ยงการยก หรือวางโทนอาร์มด้วยมือ เพื่อป้องกันความเสียหายที่อาจเกิดขึ้นกับแผ่นเสียง และหัวเข็มครับ

9. ตัวล็อคโทนอาร์ม (Tonearm Lock)

ทำหน้าที่ในการล็อกโทนอาร์มให้อยู่กับที่ ในเวลาที่ไม่ได้ใช้งาน เพื่อป้องกันความเสียหายที่อาจเกิดขึ้นเวลาเคลื่อนย้ายเครื่อง

10. เฮดเชลและหัวเข็ม (Headshell & Cartridge)

เป็นชิ้นส่วนที่อยู่บริเวณปลายของโทนอาร์ม ทำหน้าที่ในการป้องกันหัวเข็ม และยึดให้หัวเข็มมีความนิ่งและได้มุมที่ถูกต้อง

11. จอแสดงผล (Turntable Display)

จอแสดงผลบอกการทำงานของตัวเครื่องเล่นแผ่นเสียง

12. ปุ่มควบคุมหลัก (Knob Control)

เป็นปุ่มควบคุมหลักของ PRO-JECT Juke Box E โดยจะสามารถควบคุมได้หลักๆ 3 อย่าง

1. กด Knob ค้าง 3 วิเพื่อเริ่มการหมุน
2. กด Knob สั้นๆ เพื่อปรับโหมดการทำงาน เป็นโหมด Bluetooth, Turntable และ Line-In
3. หมุน Knob เพื่อปรับ Volume

PRO-JECT RPM 3 Carbon (2M Silver) เครื่องเล่นแผ่นเสียงไวนิล พร้อม Ortofon 2M-Silver cartridge ฿39,900 (รวม VAT 7% แล้ว)

ประเภทกลไกการหมุน

จะแบ่งกลไกในการหมุนได้ 2 แบบ ดังนี้

การหมุนแบบขับตรง (Direct Drive)

เป็นการหมุนด้วยตัวมอเตอร์ที่อยู่แกนกลางของแผ่นแพลตเตอร์ โดยเป็นการหมุนที่ขับเคลื่อนด้วยระบบอีเล็กทรอนิกส์ ช่วยให้ความเร็วในการหมุน, การสตาร์ท และการหยุด ที่เสถียรมากๆ แต่กลไกการหมุนแบบนี้มักจะมีเสียงของมอเตอร์เล็ดลอดเข้าไปทำลายคุณภาพของเสียงเป็นประจำ

การหมุนด้วยสายพาน (Belt Drive)

เป็นระบบการหมุนที่ได้รับความนิยมมากกว่า โดยระบบนี้จะเอามอเตอร์และ พูลเล่แยกไปอยู่อีกมุมของตัวเครื่อง และใช้สายพานในการหมุนแพลตเตอร์และแผ่นเสียง ทำให้ปลอดจากเสียงรบกวน เสียงที่ได้จะสะอาด เป็นธรรมชาติ แต่ก็จะมีจุดอ่อนเล็กน้อยตรงที่ สายพาน จะเกิดการสึกหรอตามการใช้งาน แต่ก็สามารถซื้อสายพานแยกเพื่อเปลี่ยนได้ครับ

โดยระบบที่ได้รับความนิยมในปัจจุบันจะเป็นระบบการหมุนด้วย สายพาน (Belt Drive) อาจกล่าวได้ว่าเครื่องเล่นในแผ่นเสียงในตลาดกว่า 90 เปอเซ็นต์ เป็นเครื่องเล่นแผ่นเสียงที่ใช้ระบบการหมุนด้วยสายพานครับ

PRO-JECT Signature 10 เครื่องเล่นแผ่นเสียงระดับไฮเอนด์ โทนอาร์ม 10 นิ้ว, ความเร็วแบบอิเล็กทรอนิกส์ 33/45 รอบต่อนาที ฿259,000 (รวม VAT 7% แล้ว)

ความอมตะในตัวเอง

การเล่นแผ่นเสียงเป็นการฟังเพลงแบบเดียวที่ทำให้คุณมีปฎิสัมพันธ์กับสื่อกลางโดยตรง ทำให้คุณรู้สึกมีส่วนร่วมกับเพลงมากกว่าเพียงแค่เลือกและเปิดฟังผ่านการสตรีมมิ่ง ให้อารมณ์ของการฟังเพลงในยุคเก่า ช่วยให้ผู้ฟังเข้าถึงดนตรีได้มากกว่าการฟังเพลงในทุกรูปแบบที่มี นั่นจึงทำให้

เครื่องเล่นแผ่นเสียงมีความอมตะในตัวมันเอง โดยหาอะไรมาเทียบได้ยาก!!

สรุป

ด้วยความที่ เครื่องเล่นแผ่นเสียง มีเสน่ที่น่าหลงไหล ผมไม่แปลกใจเลยที่มันจะวนเวียนอยู่ในกระแสของผู้ที่หลงไหลในเสียงดนตรี และยังคงได้รับความนิยมเพิ่มขึ้นเรื่อยๆ ต้องยอมรับเลยว่า มันให้อารมณ์ในการฟังเพลงที่หาไม่ได้จากการฟังเพลงในรูปแบบอื่น หวังว่าบทความนี้จะช่วยให้เพื่อนๆ เปิดมุมมองที่มีต่อเครื่องเล่นแผ่นเสียงได้ไม่มากก็น้อย วันนี้ผมต้องขอตัวลาไปก่อน สวัสดีครับ ~

อ้างอิงข้อมูลจาก All About Audio, Pro-Ject