ตู้ลำโพงคาราโอเกะ แนวตั้ง และแนวนอน แตกต่างกันอย่างไร?

Home » เกร็ดความรู้ (Tip & Trick) » ตู้ลำโพงคาราโอเกะ แนวตั้ง และแนวนอน แตกต่างกันอย่างไร?

Estimated reading time: 2 นาที

สวัสดีครับ สำหรับบทความที่จะมาเล่าสู่กันฟังในวันนี้ ส่วนหนึ่งก็มาจากคำถามจากลูกค้าทางบ้านครับ กับคำถามที่ว่า “สำหรับงานคาราโอเกะเนี่ย ตู้ลำโพงที่วางแบบแนวตั้ง และแนวนอนแตกต่างกันอย่างไร? เราจะเลือกวางแบบไหนดี?”

เลือกอ่านตามหัวข้อ

“ลำโพง” คืออะไร?
ตู้ลำโพงคาราโอเกะแนวตั้ง และแนวนอนแตกต่างกันอย่างไร?
ตู้ลำโพงทั่วไปแนวตั้ง วางเป็นแนวนอน ใช้งานเป็นตู้ลำโพงคาราโอเกะ เสียงจะแตกต่างกันไหม?
เพื่อประสิทธิภาพในการรับฟังที่ดีขึ้น

ก่อนอื่นมาทำความรู้จักกันก่อนดีกว่าครับว่า “ลำโพง” คืออะไร?

ขอบคุณรูปภาพจาก บทความ Parts of a Speaker

ลำโพงคาราโอเกะ

29 สินค้า

ลำโพงโฮมเธียเตอร์

443 สินค้า

ตู้ลำโพง

1357 สินค้า

ลำโพงฟังเพลง HiFi

241 สินค้า

ลำโพง คือ อุปกรณ์ไฟฟ้าเชิงกลชนิดหนึ่ง ทำหน้าที่แปลงสัญญาณไฟฟ้าให้เป็นพลังงานเสียง ผ่านการขับของแอมป์ขยายเสียงนั่นเองครับ สามารถอ่านบทความเพิ่มเติมได้ที่ โครงสร้างของดอกลำโพง ที่ควรรู้ (ส่วนประกอบของดอกลำโพง)

BOSE 301 V ตู้ลำโพงคาราโอเกะ 8 นิ้ว 150 วัตต์

ลำโพงคาราโอเกะส่วนมาก หรือหลายรุ่น ออกแบบให้มีตู้ลำโพงทรงแนวนอน จะสังเกตได้ว่า เมื่อเราวางตู้ลำโพงในแนวนอนตามที่เขาออกแบบมา แล้วเราทำการทดสอบเสียง ด้วยการร้องเพลง หรือเปิดเพลง จะพบว่าตู้ลำโพงให้คุณภาพเสียงที่ดี การปรับจูนเสียงนั้นก็ง่าย ให้มิติเสียงของเครื่องดนตรีที่ถูกต้อง

ตู้ลำโพงคาราโอเกะแนวตั้ง และแนวนอนแตกต่างกันอย่างไร?

JBL Ki512 ตู้ลำโพงคาราโอเกะ ขนาด 12 นิ้ว 3 ทาง 1600 วัตต์ (คู่) ฿31,900 (รวม VAT 7% แล้ว)
JBL Ki510 ตู้ลำโพงคาราโอเกะ ขนาด 10 นิ้ว 3 ทาง 1400 วัตต์ (คู่) ฿28,900 (รวม VAT 7% แล้ว)

ส่วนมากจะออกแบบเป็นทรงแนวนอนครับ ใน 1 ตู้ ก็จะประกอบไปด้วยดอกลำโพงตั้งแต่ 2 ดอกขึ้นไป เช่น เสียงทุ้ม และเสียงแหลมเป็นอย่างน้อย ตู้ลำโพงคาราโอเกะทรงแนวนอนจะออกแบบให้เหมาะกับการกระจายเสียงสำหรับในพื้นที่ ที่มีขนาดจำกัดเฉพาะ หรือเหมาะสำหรับพื้นที่ปิด เช่น ห้องคาราโอเกะ, ห้องรับรอง, บ้าน, คอนโด เป็นต้น

ตู้ลำโพงทั่วไปแนวตั้ง วางให้เป็นแนวนอน แล้วใช้งานเป็นตู้ลำโพงคาราโอเกะ เสียงที่ได้จะแตกต่างกันไหม?

คำตอบ คือ โทนเสียงเดิมของลำโพงอาจจะไม่เปลี่ยนแปลงมากนัก อาจจะมีบางย่านความถี่ที่เพิ่มขึ้น หรือลดลง เช่น ตู้ลำโพงที่ตั้งกับพื้น เสียงทุ้มก็จะเยอะกว่าการนำลำโพงไปแขวน ที่เป็นแบบนั้น ก็เพราะย่านเสียงต่ำเกิดการสะท้อนลงไปกับพื้นทำให้บางความถี่เพิ่มขึ้น ตรงกันข้ามหากนำลำโพงไปแขวนย่านความถี่กลาง-แหลม อาจจะมีความโดดเด่นขึ้น เพราะตู้ลำโพงถูกยกสูงขึ้นห่างจากพื้น เป็นต้น

เมื่อไหร่ก็ตาม หากเรานำตู้ลำโพงใบเดียวกัน นำมาตั้งหรือจับนอน มุมกระจายเสียงของดอกลำโพงก็จะเปลี่ยนไปครับ เพราะตำแหน่งของดอกลำโพงนั้นเปลี่ยนไปครับ

แล้ววางแบบไหนถึงถูกต้อง? แนะนำให้ดูคู่มือประกอบเป็นหลักครับ ว่าตู้ใบนั้นออกแบบมาสำหรับการใช้งานแบบแนวตั้ง หรือแนวนอน
ผมมีตัวอย่างของการกระจายเสียงของตู้ลำโพงให้ชม เพื่อความเข้าใจมากขึ้นสำหรับ มุมกระจายเสียง หรือ Coverage Pattern ของตู้ลำโพง (หากเราวางแนวตั้ง และแนวนอนครับ)

เพื่อประสิทธิภาพในการรับฟังที่ดีขึ้น

1.การวางลำโพงในระดับเดียวกับหู

การวางลำโพงในระดับเดียวกับหู มิติของเสียงนั้นจะถูกถ่ายทอดมายังหูเราได้ครบถ้วนที่สุด และชัดเจนกว่าการวางลำโพงที่ต่ำ หรือสูงกว่าระดับหูเรา

2.การวางตำแหน่งลำโพงทั้ง 2 ข้าง

ซึ่งผมขอยกตัวอย่างลักษณะการวางของลำโพง ที่ให้ผลต่อการรับฟังของหูเรา การวางลำโพงแยกจากกันสองข้าง หากวางลำโพงในระยะห่างที่เท่าๆ กัน และเรานั่งฟัง อยู่ระยะกึ่งกลาง ระหว่างลำโพง เท่ากับระยะความห่างของลำโพง (สามเหลี่ยมด้านเท่า) ถือว่าการนั่งฟัง ณ จุดนี้ ย่อมให้เสียงที่ดี ได้ยินเสียงที่ถูกต้อง ทั้งในด้านมิติเสียง ตำแหน่งที่มาของเสียง และความแม่นยำในการแยกแยะรายละเอียดอื่นๆ ในการฟัง รวมถึงน้ำหนักเสียงที่อยู่ตรงกลางระหว่างลำโพงอีกด้วย ที่เป็นเช่นนี้ ก็เพราะการเดินทางของเสียงไปสู่หูของเรานั้น อยู่ในระยะที่เหมาะสมพอดีนั่นเองครับ

นี่ก็เป็นสิ่งสำคัญที่เราต้องคำนึงถึงให้มากๆ เช่นกันครับผม