ขนาดของ "ดอกลำโพง" มีผลกับ "วัตต์" ของแอมป์หรือไม่?

Home » เกร็ดความรู้ (Tip & Trick) » ขนาดของ “ดอกลำโพง” มีผลกับ “วัตต์” ของแอมป์หรือไม่?

Estimated reading time: 2 minute

สวัสดีครับ สำหรับวันนี้ก็มีคำถามจากทางบ้าน “ขนาดของ ดอกลำโพง มีผลกับ วัตต์ ของ เพาเวอร์แอมป์ ที่จะนำมาขับหรือไม่?”

ทางผม และทีมงานก็ไม่นิ่งดูดาย ที่จะรีบหาข้อมูลมา เพื่อไขข้อข้องใจกับคำถามนี้ ขออนุญาต อธิบายเป็นบทความสั้นๆ อ่านเพลินๆ เข้าใจง่ายๆ พร้อมแล้วไปติดตามกันเลยครับ

ในระบบเสียงสิ่งที่เราต้องคำนึงถึง ไม่ใช่แค่ ภาคอินพุท (Input) เช่น ไมโครโฟน หรือ เครื่องกำเนิดเสียงอื่นๆ เช่น เครื่องดนตรี ส่วนภาคประมวลผล (Processor) เช่น Mixer ที่เรา จะต้องใช้กี่ชาแนล ถึงจะเพียงพอ?

หรือประเภทเครื่องปรุงแต่งเสียง เช่น พวก DSP Processer / EQ / Effect ตัวใหนถึงจะให้รายละเอียดเสียงที่ดี เราก็ต้องคำนึงถึงอยู่ครับ

แต่…..สำหรับภาคเอาท์พุท (Output) อย่าง เช่น แอมป์ขยาย และลำโพงนั้น สำคัญอย่างมากในระบบกระจายเสียง ที่จะมองข้ามไม่ได้ โดยเด็ดขาด

ผมขอใช้คำว่า อุปกรณ์อิเล็คทรอนิกส์ทั้ง “2” นี้จำเป็นจะต้องแมชต์กันนะครับ ถึงจะได้เสียงที่ออกมาอย่างสมบูรณ์ และดี เป็นที่น่าพอใจ

เอาละครับ มาเข้าถึงคำถามจากทางบ้านว่า

“ขนาดดอกลำโพงมีผลกับ วัตต์ ของแอมป์ที่จะนำมาขับหรือไม่?”

ขออนุญาตตอบว่า ขนาดของดอกลำโพงไม่ได้มีผลกับแอมป์โดยตรงครับ บางทีดอกลำโพงขนาด 8 หรือ 10 นิ้ว อาจมีวัตต์เยอะ หรือสูงกว่า ดอกลำโพงที่มีขนาด 12 หรือ 15 นิ้วก็มีเช่นกันครับ

ผมมีตัวอย่าง ของลำโพง 2 ยี่ห้อนี้ครับ เพื่อให้เห็นภาพที่ชัดเจนขึ้น

1.QSC E12 ตู้ลำโพงมอนิเตอร์ เวที 12 นิ้ว 2 ทางให้กำลังวัตต์สูงสุด 1,600 วัตต์

2.JBL JRX215D ตู้ลำโพง 15 นิ้ว 2 ทางให้กำลังวัตต์สูงสุด 1,000 วัตต์

สังเกตดูครับ ทั้งๆที่ QSC มีขนาดของดอกลำโพงที่เล็กกว่ากลับมีวัตต์มากกว่า สรุปได้เลยครับว่าขนาดไม่ได้มีผลต่อแอมป์โดยตรงครับ ไม่เสมอไปว่าลำโพงไซส์เล็กกว่า จะมีวัตต์ที่น้อยกว่า ขึ้นอยู่กับวัตถุประสงค์ของผู้ผลิตมากกว่าครับว่าลำโพงที่ออกแบบมานั้นเหมาะกับการใช้งานในรูปแบบใด แต่สิ่งสำคัญอยากให้มองถึงเรื่องความสัมพันธ์ของวัตต์และความต้านทานของแอมป์ และลำโพงเป็นหลักครับ

คุณลูกค้าสามารถเข้าไปอ่านบทความในเรื่อง “เทคนิคการเลือกใช้ เพาเวอร์แอมป์ (Power Amplifier) เลือกเครื่องขยายเสียง”

QSC E12 ตู้ลำโพงมอนิเตอร์ เวที 12 นิ้ว 2 ทาง 1,600 วัตต์ ฿26,000 (รวม VAT 7% แล้ว)
JBL JRX215D ตู้ลำโพง 15 นิ้ว 2 ทาง 1,000 วัตต์

แต่โดยปกติทั่วไปแล้ว ขนาดของดอกลำโพงที่มีขนาดใหญ่ขึ้น เช่น 15 หรือ 18 นิ้ว จนถึง 21 นิ้ว วัตต์ก็จะสูงขึ้นไปด้วยครับ (ส่วนใหญ่นะครับ) เพราะผู้ผลิตดอกลำโพงยี่ห้อต่างๆ จงใจผลิต หรือกำหนดค่าพารามิเตอร์ เพื่อให้ดอกลำโพงสามารถตอบโจทย์ เพื่อให้รองรับสำหรับการใช้งานที่หลากหลาย ตั้งแต่งานสเกลกลางๆ ไปจนถึงงานสเกลที่ใหญ่ เช่น งานกลางแจ้ง, งานแสดงสด งานคอนเสิร์ต เป็นต้น ดอกลำโพงจึงควรมีขนาดที่ใหญ่ พร้อมทั้งกำลังวัตต์ที่สูงขึ้นไปด้วย รวมไปถึงต้องใช้งานร่วมกับแอมป์ขยายเสียงที่มีกำลังวัตต์สูง เพื่อประสิทธิภาพของงานที่ดี

นอกจากนี้ ดอกลำโพงขนาดใหญ่ก็ยังสามารถตอบสนองความถี่ ย่านเสียงกลางต่ำ ไปถึงเสียง ต่ำๆ ได้ดี ทำให้สามารถรองรับเสียงจากเครื่องดนตรีสดได้ดีกว่าดอกลำโพงขนาดเล็ก เช่น เสียงจากกระเดื่องกลอง, สแนร์ และเครื่องเป่าต่างๆ เป็นต้น

โดยสรุป

ขนาดของ ดอกลำโพง นั้นไม่ได้มีผลกับ วัตต์ ของ เพาเวอร์แอมป์ โดยตรง

ดอกลำโพง ไม่ว่าจะขนาดเล็ก หรือใหญ่ อาจจะมีกำลังวัตต์ที่น้อยกว่า หรือมากกว่านั้น ขึ้นอยู่กับวัตถุประสงค์ของผู้ผลิตว่าลำโพงที่ออกแบบมานั้นเหมาะกับการใช้งานในรูปแบบใด แต่สิ่งที่สำคัญ คือ เรื่องความสัมพันธ์ของวัตต์, ความต้านทานของแอมป์ และลำโพงเป็นหลักครับ

*เพิ่มเติมครับ

หากเราสามารถเลือกได้ หรือมีกำลังทรัพย์เพียงพอ แนะนำให้เลือกแอมป์ที่มีกำลังวัตต์สูงกว่าลำโพงสักนิด ผลที่ได้ก็คือ แอมป์ทำงานสบาย, ไม่โหลด เพราะมีกำลังวัตต์สูงกว่าลำโพง นอกจากนี้ยังให้เรื่องประสิทธิภาพ เรื่องคุณภาพของเสียงที่ดีกว่าแอมป์ที่ให้กำลังวัตต์น้อยกว่าลำโพงครับ