48V Phantom Power คืออะไร? พร้อมเคล็ด(ไม่)ลับการใช้งาน

Phantom Power คือ วิธีการจ่ายกระแสไฟฟ้าผ่านสาย ไมโครโฟน(XLR แบบ Balanced) เพื่อจ่ายไฟให้กับ ไมโครโฟนคอนเดนเซอร์ ที่จำเป็นต้องมีไฟเลี้ยงในการใช้งาน โดยที่ 48V จะเป็นตัวเลขที่บ่งบอก ระดับแรงดันไฟฟ้า ซึ่งก็คือ 48 โวลต์ เป็นระดับแรงดันไฟฟ้าที่เป็นค่ามาตรฐานกลาง สำหรับไมโครโฟนคอนเดนเซอร์เกรดสตูดิโอ

หลักการทำงานของ Phantom Power ทำงานอย่างไร?

การจ่ายไฟด้วย Phantom Power โดยส่วนมากจะเป็นสาย XLR แบบ Balanced ซึ่งเป็นประเภทสายที่เป็นมาตรฐานสำหรับอุปกรณ์เสียงเกรด Professional

หัวใจสำคัญของ 48V Phantom Power

• สายสัญญาณ XLR แบบ Balanced: กระแสไฟจะถูกส่งผ่านทางพิน 2 และ 3 ของขั้วต่อ XLR โดยที่ พิน 1 จะทำหน้าที่เป็นสายดิน
• ปรีแอมป์ไมค์ หรือ Interface: Audio Interface หรือ มิกเซอร์ บางรุ่นจะมีสวิตช์สำหรับจ่ายไฟ 48V Phantom Power แยกเฉพาะ เพื่อควบคุม เปิด/ปิด การจ่ายไฟผ่านสาย XLR

เกร็ดความรู้: สาเหตุที่จำเป็นต้องมีปุ่มควบคุมสำหรับ เปิด/ปิด การจ่ายไฟ 48V Phantom Power เพราะต้องการ ลดความเสี่ยง ในการชำรุด เสียหายของ ไมโครโฟนไดนามิก ที่ไม่จำเป็นต้องใช้ไฟเลี้ยงในการใช้งาน

ทำไมต้องเป็น 48V(48 โวลท์) 12V หรือ 24V ได้มั้ย?

อย่างที่บอกไปว่า 48V เป็นเหมือนค่ามาตรฐานกลาง ที่ไมโครโฟนคอนเดนเซอร์ ‘ส่วนใหญ่’ รองรับ แต่ก็มีไมโครโฟนบางตัวเช่นกันที่รองรับการทำงานด้วยแรงดันไฟฟ้าที่ต่ำกว่า เช่น 12V หรือ 24V

นอกจากเหตุผลในการเป็นมาตรฐานกลางแล้ว 48V ยังเป็น ระดับ แรงดันไฟฟ้า สูงที่สุดที่จะไม่ส่งผลกระทบให้อุปกรณ์เกิดการชำรุด เสียหาย และด้วยแรงดันไฟฟ้าที่สูงขึ้น(จาก 12V และ 24V) ยังช่วยให้ Headroom และคุณภาพของเสียงที่ได้ดีขึ้นอีกด้วย โดยเฉพาะไมโครโฟนคอนเดนเซอร์ที่มี Sensitivity สูงๆ

วิธีเปิด/ปิดการจ่ายไฟ Phantom Power

• Audio Interface: ปุ่ม Phantom Power ของ Audio Interface ส่วนมากมักที่จะ เป็นปุ่มแยกออกมาอิสระ โดยที่จะเขียนกำกับไว้ที่ปุ่มอย่างชัดเจน +48V, 48V, P48 แล้วแต่แบรนด์ผู้ผลิต
• มิกเซอร์: โดยส่วนมากปุ่มสำหรับเปิด/ปิด Phantom Power ของมิกเซอร์อนาล็อก มักที่จะอยู่บริเวณข้างๆ ของช่องอินพุตในชาแนลที่รองรับ ถ้าเป็นมิกเซอร์ดิจิตอลจะขึ้นอยู่กับผู้ผลิตว่าจะเอาปุ่มไปไว้ที่ไหน โดยส่วนมากมักที่จะอยู่ในหน้าตั้งค่าของชาแนลนั้นๆ

อุปกรณ์ที่จำเป็นต้องใช้ไฟ 48V Phantom Power

• ไมโครโฟนคอนเดนเซอร์: เป็นไมโครโฟนที่นิยมใช้สำหรับงาน บันทึกเสียง, พอดแคสต์ มีจุดเด่นอยู่ที่ Sensitivity(ความไว) ในการรับเสียง, รับคลื่นความถี่ได้กว้าง, เก็บรายละเอียดเสียงได้ครบถ้วนกว่า ไมโครโฟนแบบไดนามิก
• Active DI Boxes: ทำหน้าที่ขยาย และยกระดับสัญญาณเสียงเครื่องดนตรี จาก Instrument Level เป็น Mic-Level ด้วยการใช้ไฟฟ้าผ่าน 48V Phantom Power

เคล็ด(ไม่)ลับความปลอดภัย และข้อควรระวังในการใช้ 48V Phantom Power

• หลีกเลี่ยงการใช้ Phantom Power กับ ไมโครโฟนไดนามิก: แม้ว่าไมโครโฟนไดนามิกในปัจจุบัน จะได้รับการออกแบบมาให้ทนทานต่อกระแสไฟฟ้าจาก Phantom Power แต่ไมโครโฟนไดนามิกรุ่นเก่านั้นไม่ได้รับการออกแบบมาให้ทนทาน ควรหลีกลี่ยงการใช้งาน ไมค์ไดนามิก กับ Phantom Power ไปเลยจะดีที่สุด เพื่อป้องกันโอกาสในการชำรุด เสียหายของไมโครโฟน
• ปิด Phantom Power ทุกครั้งก่อนถอด/เสียบสายไมค์: เพื่อป้องกันการกระชากของกระแสไฟฟ้าที่อาจทำให้เกิดเสียงดัง และทำให้ลำโพง หรืออุปกรณ์เสียงอื่นๆ เสียหาย ควรปิด Phantom Power ให้เรียบร้อย ก่อนที่จะทำการเชื่อมต่อ หรือถอดไมโครโฟนทุกครั้ง

ไมโครโฟนใช้สาย

142 สินค้า

Audio Interface

88 สินค้า

กล่องปรับระดับสัญญาณเสียง Direct-BOX (DI BOX)

45 สินค้า

มิกเซอร์

437 สินค้า

48V Phantom Power เป็นการจ่ายกระแสไฟฟ้า ผ่านสาย XLR สำหรับอุปกรณ์เสียงที่ต้องการไฟเลี้ยง เช่น ไมโครโฟนคอนเดนเซอร์, Active DI Box โดยที่ 48V เป็นระดับแรงดันไฟฟ้ามาตรฐานสากลที่ไมโครโฟนคอนเดนเซอร์ส่วนใหญ่รองรับ

หวังว่าบทความนี้จะเป็นประโยชน์ให้กับเพื่อนๆ ได้บ้างไม่มากก็น้อย อย่างน้อยที่สุดน่าจะทำให้ทุกคนเข้าใจว่า 48V Phantom Power คืออะไร? ใช้งานกันได้อย่างถูกต้อง และปลอดภัยมากยิ่งขึ้น วันนี้ผมต้องขอตัวลาไปก่อน ไว้พบกันใหม่ในบทความหน้า สวัสดีครับ ~

ขอบคุณข้อมูลดีดีจาก SweetWater, Chatgpt