Lumens หรือสามารถเรียกย่อๆ ได้ว่า lm คือ ค่าที่จะบอกความสว่างจริงของแสงไฟ โดยเป็นค่าพื้นฐานที่เราควรรู้จัก เพราะมันเป็นค่าที่จะช่วยให้เราได้ทราบถึงความสว่างจริงของหลอดไฟ 

ย้อนกลับไปในช่วง Y2K(ช่วงยุคปี 2000) ทางสถาบัน CIE หรือ International Commission on Illumination ได้ทำการคิดค้น การวัดค่าความสว่างของแสง เพื่อให้เป็นมาตรฐานที่ทั้งโลกจะใช้วัดค่าความสว่างของแหล่งกำเนิดแสงต่างๆ โดยค่าความสว่างที่ทาง CIE ได้ทำการนำมาวัดความสว่างนั่นก็คือ “Lumens” 

โดย Lumens นั้นจะใช้เพื่อวัดค่าความสว่างโดยรวมของแหล่งกำเนิดแสง เพื่อบอกว่าแหล่งกำเนิดแสงนั้นๆ ให้ความสว่างที่เปล่งออกมาโดยรอบ เป็นค่ากี่ Lumens โดยในแรกเริ่ม Lumens จะถูกใช้ในการวัดค่าความสว่างของหลอดไฟแบบ หลอดไฟแบบ Incandescent (หลอดไฟในยุคเก่า) ซึ่งจะใช้การเพิ่มความร้อนไปที่เส้นใยบางอย่าง เพื่อให้กำเนิดแสงสว่าง

ถึงแม้หลอดไฟจะมีการวิวัฒนาการต่อเนื่องมาจนถึงปัจจุบัน จนมี หลอดไฟ Fluorescent และ หลอดแบบ LED แต่การวัดค่าความสว่างของแหล่งกำเนิดแสงนั้นไม่ได้เปลี่ยนแปลงตาม Lumens ยังคงเป็นการวัดค่าความสว่างของแหล่งกำเนิดแสง ที่ใช้วัดค่าความสว่างจริงของหลอดไฟ มาจนถึงปัจจุบัน

ANSI Lumens หรือ (American National Standards Institute Lumens) คือ การวัดค่าความสว่างของโปรเจคเตอร์หรือจอแสดงผล เป็นมาตรฐานการวัดค่าที่ใช้ในการเปรียบเทียบความสว่างของอุปกรณ์ต่างๆ ยิ่งค่า ANSI Lumens สูงเท่าใด โปรเจคเตอร์หรือจอแสดงผลเหล่านั้น ก็จะยิ่งสว่างขึ้นเท่านั้น

โดยปกติแล้วเราจะสามารถพบค่า ANSI Lumens ได้กับพวกสินค้าประเภท โปรเจคเตอร์หรือ จอแสดงผล (แต่มักจะพบได้กับโปรเจคเตอร์มากที่สุด) โดยการจะเลือกซื้อโปรเจคเตอร์ซักตัว ทีมงานแนะนำให้เพื่อนๆ ลองดูค่าความสว่างจาก ANSI Lumens จะช่วยให้เลือกความสว่างได้เหมาะสมกับการใช้งานมากที่สุด

Lumens จะบอกคุณว่าหลอดไฟของโปรเจคเตอร์ ให้ความสว่างสูดสุดเท่าไหร่ แต่เดี๋ยวก่อน ความสว่างสูงสุดของหลอดไฟ มันเหมือนกับความสว่างสูงสุดที่ได้จากโปรเจคเตอร์ใช่มั้ย?

คำตอบคือ ไม่ ตามปกติแล้วความสว่างของหลอดไฟภายในโปรเจคเตอร์ จะลดลงเมื่อแสงผ่านกระบวนการต่างๆ ภายในโปรเจคเตอร์ โดยจะเหลือความสว่างเพียง 30% เท่านั้นที่ถูกใช้ในการฉายภาพไปยังจอภาพ

เนื่องจากผู้ผลิตโปรเจคเตอร์บางเจ้า บางแบรนด์ หัวหมอ บอกค่าความสว่างของโปรเจคเตอร์  ด้วยค่า Lumens ที่บอกความสว่างของหลอดไฟโปรเจคเตอร์ ให้ค่า Lumens ดูเว่อเกินความเป็นจริง ANSI Lumens จึงถูกใช้เป็นมาตรฐานเพื่อแก้ปัญหาการเล่นแง่ของทางแบรนด์ผู้ผลิต โดยที่ ANSI Lumens จะบอกความสว่างจริงที่จะได้จากอุปกรณ์นั้นๆ เพื่อที่ผู้บริโภคอย่างเราๆ จะได้ไม่ตกเป็นเหยื่อการตลาดของแบรนด์ผู้ผลิตโปรเจคเตอร์นั่นเองครับ

เลือกช้อปสินค้า โปรเจคเตอร์

แล้วก็มาถึงปัญหาโลกแตกของบทความนี้กันแล้ว กับคำถามที่ว่า โปรเจคเตอร์ที่ดี ควรมี Lumens และ ANSI Lumens เท่าไหร่? โดยถ้าอิงจากความคิดเห็นของผม อันดับแรกสิ่งที่เพื่อนๆ ต้องรู้คือ ความสว่างภายในห้องที่เพื่อนๆ จะนำโปรเจคเตอร์ไปใช้งาน มีความสว่างภายในห้องมาก-น้อยแค่ไหน และอีกหนึ่งสิ่งที่สำคัญไม่แพ้กันคือ ขนาดภาพที่เพื่อนๆ ต้องการจะใช้งาน มีขนาดเล็ก-ใหญ่ แค่ไหน

ANSI Lumens ที่แนะนำสำหรับ โปรเจคเตอร์

โดยทีมงานจะมีคำแนะนำสำหรับ การเลือกซื้อโปรเจคเตอร์ จากการดูค่า ANSI Lumens ให้เพื่อนๆ เพื่อเป็น Guideline สำหรับประกอบการตัดสินใจดังนี้ครับ

• สำหรับห้องที่ต้องการขนาดภาพไม่เกิน 100 นิ้ว หรือห้องที่มีแสงสว่างภายในห้องน้อย ค่า ANSI Lumens ที่แนะนำคือประมาณ 1,000 – 1,500 ANSI Lumens ก็นับว่าเพียงพอต่อการใช้งานแล้ว
• สำหรับห้องที่ต้องการขนาดภาพเกิน 100 นิ้ว แต่ยังไม่เกิน 150 นิ้ว หรือห้องที่มีแสงสว่างภายในห้องปานกลาง ควรเลือกซื้อโปรเจคเตอร์ที่มีค่า ANSI Lumens ประมาณ 1,500-2,500 ANSI Lumens
• และห้องที่ต้องการขนาดภาพเกินกว่า 150 นิ้วขึ้นไป หรือห้องที่มีแสงสว่างภายในห้องเยอะ ทีมงานแนะนำให้เลือกซื้อโปรเจคเตอร์ ที่มีค่า ANSI Lumens 2,500 ขึ้นไปจะดีที่สุดครับ

Lumens ที่แนะนำสำหรับ โปรเจคเตอร์

(คลิกที่ภาพเพื่อขยาย)

โปรเจคเตอร์ตามโรงภาพยนต์มีค่าความสว่าง (Brightness) กี่ลูเมน?

โปรเจคเตอร์ตามโรงภาพยนต์โดยทั่วไป จะถูกกำหนดค่าความสว่างขั้นต่ำ (Minimum Lumens) โดยองค์กร SMPTE ซึ่งกำหนดความสว่างขั้นต่ำไว้ที่ 14,000 ลูเมน แต่โปรเจคเตอร์ตามโรงภาพยนต์โดยส่วนมาก จะมีค่าความสว่างที่มากกว่า 14,000 ลูเมน เพื่อให้ภาพที่ได้มีสีสัน และความคมชัดที่ดียิ่งขึ้น โดยโรงภาพยนต์แบบ IMAX จะใช้โปรเจคเตอร์ที่มีความสว่างมากถึง 600,000 ลูเมน ด้วยหลอดไฟ Xenon Arc Lamp โดยเทียบเป็นความสว่างที่เรามองเห็นพระอาทิตย์จากบนโลก!

เครดิตจาก Brian Roemmele

หากโปรเจคเตอร์ที่เพื่อนๆ ซื้อมีความสว่างไม่พอสำหรับการใช้งาน (Lumens น้อยเกินไป) อาจเกิดปัญหาที่ตามมา ดังนี้

1. ภาพที่ได้มีคุณภาพต่ำกว่าที่ควร
   เนื่องจากโปรเจคเตอร์ที่มีความสว่างไม่พอ จะทำให้ภาพจืด ซึ่งจะเป็นปัญหาอย่างมากเมื่อคุณใช้งานในห้องที่มีแสงสว่างมาก หรือใช้งานกับจอที่มีขนาดใหญ่เกินไป
2. ยากต่อการมองเห็นของผู้ชม
   เนื่องจากคุณภาพของภาพที่ต่ำ จึงทำให้ยากต่อการมองเห็นของผู้ชม โดยเฉพาะผู้ชมที่นั่งอยู่ห่างหน้าจอ อาจทำให้ผู้ชมพลาดรายละเอียดสำคัญบางอย่าง ซึ่งเป็นสิ่งที่ไม่ควรเกิดขึ้น ในการประชุม หรือนำเสนองานต่างๆ
3. เกิดข้อจำกัดในการใช้งาน
   ด้วยความที่โปรเจคเตอร์ของคุณมีความสว่างไม่พอ (Lumens น้อย) ส่งผลให้เกิดข้อจำกัดมากมายในการใช้งาน เช่น ไม่สามารถใช้งานในพื้นที่ที่มีแสงเยอะได้, ไม่สามารถใช้งานกับจอโปรเจคเตอร์ขนาดใหญ่ได้ หรือไม่สามารถฉายภาพบนพื้นผิวที่สะท้อนแสงได้

สิ่งสำคัญที่คุณต้องระวังหากไม่อยากให้เกิดปัญหาเหล่านี้ คือคุณจำเป็นต้องคำนึงถึง Lumens ของโปรเจคเตอร์ ว่าเพียงพอต่อการใช้งานที่คุณต้องการใช้หรือไม่! โปรเจคเตอร์ตัวนึงก็ไม่ใช่ถูกๆ จะซื้อทั้งที่ควรที่จะเลือกให้ดี เลือกให้ตอบโจทย์การใช้งานได้ดีที่สุดครับ

แน่นอนว่า เป็นไปได้ ที่โปรเจคเตอร์จะมีความสว่างมากเกิน ความต้องการใช้งาน ถึงแม้ว่าตามปกติโปรเจคเตอร์ที่มีระดับ ลูเมน สูงกว่า จะให้ภาพที่มีความสว่างซึ่งช่วยให้มองเห็นได้ชัดเจนมากยิ่งขึ้น แต่มันก็ไม่ใช่ว่าคุณต้องซื้อโปรเจคเตอร์ที่มี ลูเมน สูงที่สุดเสมอไป เพราะราคาของโปรเจคเตอร์ก็จะสูงตามไปด้วย

โดยผมจะยกตัวอย่างสถานการณ์ที่โปรเจคเตอร์สว่างเกินความจำเป็น ดังนี้ครับ

1. ห้องมีขนาดไม่ใหญ่ หรือจอมีขนาดเล็ก
   สำหรับห้อง ที่มีจอภาพขนาดเล็ก (ไม่เกิน 100 นิ้ว) โปรเจคเตอร์ที่มีระดับลูเมนสูงเกิน จะทำให้ภาพที่ได้สว่างเกินไป ซึ่งจะส่งผลให้ผู้ชมเกิดอาการตาล้า เมื่อรับชมเป็นเวลนานๆ
2. ห้องที่มีแสงน้อย
   สำหรับห้องที่มีแสงสว่างโดยรอบน้อย โปรเจคเตอร์ที่มีระดับลูเมนสูงเกิน จะส่งผลให้การมองเห็นทำได้ยาก เนื่องจากความสว่างที่มากเกิน อาจทำให้คุณพลาดรายละเอียดสำคัญของภาพยนต์เรื่องโปรด
3. ห้องที่มีระยะในการฉายสั้น
   โปรเจคเตอร์ที่มีระดับลูเมนสูง เมื่อต้องฉายภาพในระยะสั้น จะทำให้เกิดการสะท้อนของแสง และส่งผลให้ภาพที่ได้มีความสว่างที่มากเกินความจำเป็น

แต่ถึงอย่างไร ทีมงานก็ยังคงยืนยันว่า โปรเจคเตอร์ ที่มีค่าลูเมนเยอะกว่า ก็ยังดีกว่าโปรเจคเตอร์ที่มีลูเมนน้อยเสมอ เพราะหากแสงสว่างที่ได้จากโปรเจคเตอร์มันมากเกินไป เพื่อนๆ สามารถที่จะปรับความสว่างลง จากการตั้งค่าของโปรเจคเตอร์ได้นั่นเองครับ

แต่ก็อย่างว่า ยิ่งลูเมนเยอะมากๆ ราคามันก็แพงตามไปด้วย ทีมงานแนะนำว่าเลือกซื้อโปรเจคเตอร์ที่มีค่า ลูเมน ที่เพียงพอต่อการใช้งานของเพื่อนๆ ก็พอแล้วครับ

จะสังเกตุได้ว่ายิ่งขนาดภาพที่ต้องการใหญ่ หรือห้องมีแสงสว่างรบกวนเยอะ ก็ยิ่งต้องเลือกโปรเจคเตอร์ที่มีค่า ANSI Lumens ให้สูงตามไปด้วย แต่นี่เป็นเพียงคำแนะนำเบื้องต้น ทีมงานแนะนำว่าให้เพื่อนๆ ที่จะซื้อโปรเจคเตอร์ ให้คำนึงถึง ขนาดภาพที่ต้องการ และแสงสว่างภายในห้อง เพื่อที่จะได้เลือกโปรเจคเตอร์ที่มีค่า ANSI Lumens ให้สอดคล้องกับการใช้งานของเพื่อนๆ มากที่สุด

แต่อย่างไรก็ตามทีมงานแนะนำว่าอย่าดูเพียงค่าความสว่าง หรือลูเมนเพียงอย่างเดียว แต่ให้ดูพวก Resolution และคอนทราสก์ ควบคู่ไปด้วย หรือเพื่อนๆ สามารถดู วิธีเลือกซื้อโปรเจคเตอร์ เพื่อประกอบการตัดสินใจ ก็จะช่วยเพื่อนๆ สามารถเลือกซื้อโปรเจคเตอร์ได้ตอบโจทย์การใช้งานได้ตอบโจทย์การใช้งานยิ่งขึ้น

หวังว่าบทความ Lumens และ ANSI Lumens คืออะไร? โปรเจคเตอร์ที่ดีควรมี Lumens เท่าไหร่!? จะช่วยให้เพื่อนๆ เข้าใจเกี่ยวกับ Lumens และ ANSI Lumens มากขึ้น และช่วยให้การเลือกซื้อโปรเจคเตอร์ของเพื่อนๆ มีคุณภาพมากยิ่งขึ้น หากมีคำถามสงสัย สามารถสอบถามเข้ามาได้ ทีมงาน SoundDD.Shop ยินดีให้คำปรึกษา วันนี้ผมต้องขอตัวลาไปก่อน สวัสดีครับ ~

อ้างอิงข้อมูลจาก ProjectorScreen.com

บทความที่คุณอาจสนใจ..